İYİSAN, İhsan

(1873-1946)

Şeyh, dinî eserler bestekârı ve icracısı.

İstanbul Üsküdar’da Şâbâniyye’den Nalçacı Halil Efendi Dergâhı’nda doğdu ve orada yetişti. Aynı dergâhın şeyhlerinden Mustafa Enverî Efendi’nin küçük oğludur. Kaynaklarda hayatı hakkında bilgi bulunmamaktadır. Tarikat bilgilerini büyük ölçüde, babasının vefatıyla (1872) şeyhliğe getirilen ağabeyi Mehmed Tayyar Efendi’den almış olmalıdır. Kendisinden hilâfet aldığı ağabeyinin 1910 yılında ölümü üzerine bu dergâhın şeyhliğine getirildi ve tekkeler kapatılıncaya kadar (1925) vazifesini sürdürdü. Ayrıca bir süre defter-i hâkānîde görev yaptı.

Güzel sesinin yanında dinî mûsikiye vukufuyla ve bu sahadaki bestekârlığıyla tanınan İhsan Efendi özellikle durak okumakta şöhret bulmuştur. İlk mûsiki bilgilerini Selâmi Ali Efendi Tekkesi şeyhi Ahmed Muhtar Efendi’den aldıktan sonra Bandırmalı Tekkesi zâkirbaşısı Paşa Mehmed Efendi, Atik Vâlide Sultan Dergâhı şeyhi Şerefeddin Efendi’nin kardeşi Âgâh Bey ve Sünbül Efendi Dergâhı zâkirbaşısı Sinan Efendi’den de faydalandı; ilâhi ve durak meşketti. Öğrendiği durakların büyük kısmını dayısı mûsikişinas Behlûl Efendi’den meşkettiği söylenir. Sadece üç ilâhisinin notası günümüze ulaşabilmiştir.

BİBLİYOGRAFYA:

Hüseyin Vassâf, Sefîne, IV, 91; Zâkir Şükrü, Mecmûa-i Tekâyâ (Tayşi), s. 80-81; Sadeddin Nüzhet Ergun, Türk Musikisi Antolojisi, İstanbul 1943, II, 663-664; Töre, İlâhîler, V, 45, 200; VIII, 37, 167; IX, 186, 273; Özalp, Türk Musikisi Tarihi, II, 65; Öztuna, BTMA, I, 413; Ömer Tuğrul İnançer, “Şabanîlik (Şabanîlik Zikir Usulü ve Musikî)”, DBİst.A, VII, 124.

Nuri Özcan