İNCÎL ve SALÎB

Abdülahad Dâvûd’un (ö. 1930 [?]) Hıristiyanlığa reddiye olarak kaleme aldığı eser.

Aslen bir Katolik rahibi iken müslüman olan Abdülahad Dâvûd’un Hıristiyanlığı tenkit ve reddetmek üzere yazdığı eserlerin ilkidir. Hıristiyan ilâhiyatı tahsil eden ve uzun yıllar rahiplik yapan müellif 1900’lü yılların başından itibaren, Hz. Îsâ’nın çarmıha gerilerek idam edilmesiyle ilgili hıristiyan doktrininin gerçekliğinden şüphe etmiş ve bunun bâtıl bir tasavvur olduğuna kanaat getirmiştir. Bu fikrini delillerle ortaya koyup İncil ve haçın muammasını aydınlatmak için bu eserini kaleme almıştır.

Kitabın mukaddimesinde teslîs inancını eleştiren müellif Hz. Îsâ’nın çarmıha gerilmediğini belirtir. Ahd-i Cedîd hakkında bilgi vererek Ahd-i Cedîd külliyatını oluşturan yirmi yedi kitabın ancak İznik Konsili’nde (325) tesbit edilebildiğini, böylece Hıristiyanlığın 325 yıl boyunca resmen kutsal sayılan kitaplar külliyatından mahrum kaldığını söyler. Bu arada İznik Konsili’nin iç yüzünü de irdeler ve Ahd-i Cedîd’deki risâle yazarlarının hem dört İncil’in mevcudiyetinden hem de birbirlerinin


yazdıklarından habersiz olduklarını ispat eder. Katolik kilisesinin İncil’den ziyade papanın yanılmazlığına ve kilise geleneğine (tradition) önem verdiğini ifade eden müellif İncil’in gerçek mânasını, havâriler ve ilk hıristiyan cemaatinin İncil’den ne anladığını, kaç çeşit İncil bulunduğunu Ahd-i Cedîd’den verdiği misallerle açıklar. İncil’in maksat ve mevzuunun “İslâm” ve “Ahmed”, Hz. Îsâ’nın sözlerindeki en önemli kavram olan melekûtullahın da İslâm dini olduğunu, söz konusu kavramların Grekçe, Süryânîce ve İbrânîce karşılıklarının etimolojisini yaparak ortaya koyar.

Abdülahad Dâvûd, eserinde ayrıca İslâm-hıristiyan tartışmasının ana meselelerine eğilmiş, tartışma konularını belirterek hıristiyan ilâhiyatı tahsil etmesinin ve uzun yıllar hıristiyan din adamı olarak çalışmasının kendisine kazandırdığı birikim ve araştırma metodu sayesinde hıristiyan kutsal kitapları ve inançları üzerine ciddi eleştiriler yapmıştır. Bu eleştirilerde ilmî usullerden ayrılmayan yazar, Grekçe yazılan İnciller’in Hz. Îsâ’nın mesajını naklederken düştüğü hataları ve tercüme yanlışlıklarını da göstermiştir. Mevcut İnciller’den hiçbirinin Hz. Îsâ’ya gönderilen gerçek İncil olmadığını, bunların sadece birer mev‘izadan ibaret bulunduğunu, ayrıca Hz. Îsâ’nın konuştuğu dilde kaleme alınmadıkları için temel kavramların değişik şekillerde tercüme edildiğini veya farklı yorumlandığını ayrıntılı etimolojik tahlillerle ortaya koymuştur. Osmanlı Meclis-i A‘yân üyesi Seyyid Ubeydullah Efendi’nin oğlu Seyyid Abdülkadir’e ithaf edilen eser basılmış olup (İstanbul 1329) Kudret Büyükcoşkun tarafından sadeleştirilerek tekrar yayımlanmıştır (İstanbul 1999).

BİBLİYOGRAFYA:

Abdülahad Dâvûd, İncîl ve Salîb, İstanbul 1329; Mehmet Aydın, Müslümanların Hristiyanlığa Karşı Yazdığı Reddiyeler ve Tartışma Konuları, Konya 1989, s. 107-109; Ömer Faruk Harman, “Abdülahad Davud”, İlim ve Sanat, sy. 32, İstanbul 1992, s. 76-77.

Mehmet Aydın