HÂRİS b. ABDÜLMUTTALİB
(الحارث بن عبد المطّلب)
el-Hâris b. Abdilmuttalib b. Hâşim b. Abdimenâf b. Kusayy (ö. 570’ten sonra)
Abdülmuttalib’in büyük oğlu ve Hz. Muhammed’in amcası.
Annesi, Âmir b. Sa‘saa kabilesinden Safiyye bint Cündeb’dir. Hâris’in nesli, Benî Hâşim’in Hârisiyyûn diye bilinen kalabalık bir kolunu teşkil eder. Babası Abdülmuttalib onun adına izâfeten Ebü’l-Hâris künyesiyle anılır. Abdülmuttalib Zemzem Kuyusu’nu kazarken diğer oğulları henüz dünyaya gelmediğinden yanında sadece oğlu Hâris vardı. Hâris bu dönemde babasının en büyük destekçisi olarak görülmektedir. Belâzürî (Ensâb, I, 79), onun Abdülmuttalib’in oğlu Abdullah’ı kurban etmek istediği yılda öldüğünü kaydediyorsa da Abdullah’ın vefat ettiği sırada Hâris’in hayatta bulunduğuna dair kuvvetli rivayetler mevcuttur. İbn Sa‘d (eŧ-Ŧabaķāt, I, 99), Taberî (Târîħ, II, 246) ve Zehebî’nin (Târîħu’l-İslâm, s. 50) verdikleri bilgiye göre Abdullah b. Abdülmuttalib bir Kureyş kervanı ile Suriye’ye yaptığı bir ticarî seyahatten dönerken Medine’de hastalandı ve orada kaldı. Bu haber Abdülmuttalib’e ulaşınca oğlu Hâris’i durumu öğrenmesi için Medine’ye gönderdi. Ancak Hâris Medine’ye ulaştığında Abdullah vefat etmiş ve defnedilmişti. Buna göre Hâris, Belâzürî’nin verdiği tarihten daha sonraki bir tarihte Abdullah’ın vefatından (570) sonra, Abdülmuttalib’in vefatından (577) önce ölmüş olmalıdır.
BİBLİYOGRAFYA:
İbn Hişâm, es-Sîre2, I, 146; İbn Sa‘d, eŧ-Ŧabaķāt, I, 83, 92-93, 99; IV, 48; Zübeyrî, Nesebü Ķureyş, s. 18, 85-87; İbn Kuteybe, el-MaǾârif (Ukkâşe), s. 118, 126; Belâzürî, Ensâb, I, 78, 79, 90; Ya‘kūbî, Târîħ, I, 246; II, 11, 27; Taberî, Târîħ (Ebü’l-Fazl), II, 246, 251; İbn Hazm, Cemhere, s. 15, 70-71; İbnü’l-Esîr, el-Kâmil, II, 12-13; Zehebî, Târîħu’l-İslâm: es-Sîretü’n-nebeviyye, s. 50; F. Wüstenfeld, Genealogische Tabellen der Arabischen Stämme und Familien, Göttingen 1852, s. 10; Köksal, İslâm Tarihi (Mekke), s. 39-40.
İbrahim Sarıçam