ERDOĞAN, Muzaffer

(1916 - 1985)

Türk müzecisi ve arşiv uzmanı.

1 Mart 1332’de (14 Mart 1916) Konya’da doğdu. Babası, sonradan İstanbul Türk ve İslâm Eserleri Müzesi müdürü olan Hamdizâde Abdülkadir (Erdoğan) Bey’dir. İlk ve orta öğrenimini Konya’da yaptı. 1939’da Topkapı Sarayı Müzesi’nde çalışmaya başladı; 1943 yılında İstanbul Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Tarih Bölümü’nden mezun oldu. 1947’de Başvekâlet Arşiv Umum Müdürlüğü’ne geçip burada tasnif heyetinde eski metinler telhisçisi ve uzman olarak çalıştı. 1967’de uzman kadrosuyla Topkapı Sarayı Müzesi’ne nakledildi ve yine arşivde görevlendirildi. 1968 yılında yeni kurulan İstanbul Hisarlar müdürlüğüne tayin edildi. 1972’de emekliye ayrıldı. Emekliliğinde de bir süre Topkapı Sarayı Müzesi Arşivi’nde hizmet verdi. İstanbul’da vefat eden Erdoğan çevresinde vakar ve haysiyet sahibi, dürüst bir kişi ve gerçek bir İstanbul efendisi olarak tanınırdı.

Muzaffer Erdoğan, Başvekâlet Arşivi’nde yetişen ilmî formasyona sahip başlıca şahsiyetlerden biridir. Orijinal arşiv belgelerine dayanarak özellikle Osmanlı mimarlık tarihi, önemli Osmanlı mimarları, esnaf teşekkülleri, loncalar, basın tarihi, mevlevîhâneler, vakıflar, Konya


tarihi üzerine birçok yayın yaptı ve Babalık, Konevî, Yeni Konya gibi Konya’nın mahallî dergi ve gazetelerine çeşitli popüler makaleler yazdı.

Eserleri. Daha çok dergilerde yayımlanan ilmî makaleleriyle tanınan Muzaffer Erdoğan’ın biri İzahlı Konya Bibliyografyası (İstanbul 1952), diğeri Lâle Devri Baş Mimarı Kayserili Mehmed Ağa (İstanbul 1962) olmak üzere neşredilmiş iki eseri bulunmaktadır. Erdoğan’ın belli başlı makaleleri ise şunlardır: 1. İstanbul Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Tarih Dergisi’nde yayımlanan makaleleri: “Osmanlı Mimarî Tarihinin Arşiv Kaynakları” (III/5-6 [1951-1952], s. 95-122), “Onsekizinci Asır Sonlarında Bir Türk San’atkârı Hassa Başmimarı Mehmed Tahir Ağa Hayatı ve Meslekî Faaliyetleri” (I. kısım, VII/10 [1954], s. 157-180; II. kısım, VIII/11-12 [1955], s. 159-178; III. kısım, IX/13 [1958], s. 161-170; IV. kısım, XI/15 [1960], s. 25-46). 2. Türk Folklor Araştırmaları’nda neşredilen makaleleri: “Halk Sanatları: Ankara Sofculuğu” (sy. 69 [Nisan 1955], s. 1001-1002); “İstanbul’da Sırmakeşlik ve Kılaptancılık” (sy. 72 [Temmuz 1955], s. 1142-1144); “İstanbul’da Kuyumculuk” (sy. 76 [Kasım 1955], s. 1211-1214); “İstanbul’da Taşçılık” (sy. 85 [Ağustos 1956], s. 1349-1350); “İstanbul’da Enfiyecilik” (sy. 93 [Nisan 1957], s. 1477-1478); “İstanbul’da Mumculuk” (sy. 95 [Haziran 1957], s. 1513-1515); “İstanbul’da Çadırcılık” sy. 97 [Ağustos 1957], s. 1542-1544); “İstanbul’da Keçecilik” (sy. 101 [Aralık 1957], s. 1613-1614); “İstanbul’da Mühürcülük” (sy. 104 [Mart 1958], s. 1650-1652); “Ölümü Dolayısıyla Hüseyin Muhtar Yahya Dağlı” (sy. 128 [Mart 1960], s. 2110-2113); “Yunus Emre ve Karaman” (sy. 156 [Temmuz 1962], s. 2782). 3. Vakıflar Dergisi’nde çıkan makaleleri: “Osmanlı Devrinde İstanbul Bahçeleri” (sy. IV [Ankara 1958], s. 149-182); “Son İncelemelere Göre Fâtih Câmii’nin Yeniden İnşaası Meselesi” (sy. V [1962], s. 161-192); “Osmanlı Mimarisinin Otantik Yazma Kaynakları” (sy. VI [1965], s. 11-136); “Osmanlı Devrinde Anadolu Camilerinde Restorasyon Faaliyetleri” (sy. VII [1968], s. 149-205). 4. İstanbul Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Güney-Doğu Avrupa Araştırmaları Dergisi’nde yayımlanan makaleleri: “Mevlevi Kuruluşları Arasında İstanbul Mevlevihâneleri” (sy. 4-5 [1975-1976], s. 15-46); “Osmanlı Devrinde Trakya Âbidelerinde Yapılan İmar Çalışmaları” (sy. 6-7 [1978], s. 121-188).

BİBLİYOGRAFYA:

Mehmet Önder, Konya Matbuatı Tarihi, Konya 1949, s. 22, 62, 98; TDEA, III, 60-61.

Atilla Çetin