DÂVÛD b. ALİ
(داوود بن علي)
Ebû Süleymân Dâvûd b. Alî b. Abdillâh b. Abbâs b. Abdilmuttalib el-Hâşimî (ö. 133/750)
Abbâsî hânedanına mensup devlet adamı ve hatip.
81’de (700) Hicaz’da doğdu. Tâbiînden olan babası, Emevî Halifesi Abdülmelik b. Mervân devrinde Hicaz’dan Dımaşk’a gitmiş ve 95’te (713-14) Halife Velîd b. Abdülmelik tarafından buradan ailesiyle birlikte Suriye hac yolu üzerinde bulunan Humeyme’ye sürgün edilmiştir. Dâvûd b. Ali burada tam bir bedevî gibi cesur, atılgan, intikam almaktan zevk duyan ve fasih konuşan bir kişi olarak yetiştirildi. Yeğeni İbrâhim b. Muhammed’in son Emevî halifesi Mervân b. Muhammed tarafından tutuklanması ve ölümünden sonra Abbâsî ailesinin diğer fertleriyle birlikte o da Kûfe’ye göç etti.
Dâvûd b. Ali, Abbâsî ihtilâl hareketinin başarıya ulaşması üzerine yeğeni Ebü’l-Abbâs es-Seffâh’a Kûfe Camii’nde biat edilmesinde önemli rol oynadı. Biat merasiminden sonra da Kûfe valisi tayin edildi. Ardından hac emirliği uhdesinde kalmak üzere Hicaz, Yemen ve Yemâme valiliğine getirildi. Rebîülevvel 133’te (Ekim-Kasım 750) Medine’de vefat etti.
Devrinin önde gelen hatiplerinden biri olan Dâvûd b. Ali babasından hadis rivayet etmiştir. Ondan da Kadî Şüreyh, Evzâî, İbn Ebû Leylâ, İbn Cüreyc rivayette bulunmuşlardır.
BİBLİYOGRAFYA:
Ya‘kūbî, Târîh, II, 350 vd.; Taberî, Târîħ (Ebü’l-Fazl), IX, 123-128; İbnü’l-Esîr, el-Kâmil, V, 408-417; Zehebî, Mîzânü’l-iǾtidâl, I, 13 vd.; İbn Fazlullah el-Ömerî, Mesâlik, XIII, 256-257; İbn Fehd, Gāyetü’l-merâm, I, 300 vd.; Ahmed el-İskenderî – Mustafa İnânî, el-Vasît fî’l-edebi’l-ǾArabî ve târîhih, Kahire 1335/1916, s. 191-193; Bedrân, Tehzîbü Târîhi Dımaşk, V, 206-209; Ziriklî, el-AǾlâm, III, 8; M. Mâhir Hammâde, el-Vesâǿiku’s-siyâsiyye ve’l-idâriyye, Beyrut 1407/1987, s. 183-184; Doğuştan Günümüze Büyük İslâm Tarihi, İstanbul 1989, III, 24 vd.; Ahmed Zeki Safvet, Cemheretü resâǿili’l-ǾArab fî Ǿusûri’l-ǾArabiyyeti’z-zâhire, Beyrut, ts., III, 19.
Mustafa Zeki Terzi