CENAZE GÜLBANGI
Mevleviyye tarikatı mensuplarının defin merasimleri sırasında okunan gülbank.
“Gül sesi” anlamında Farsça bir terkip olan gülbank veya gülbenk, özel olarak tertip edilmiş bazı dualar hakkında kullanılan genel bir tabirdir.
Saraylarda belirli bazı merasimler sırasında, tekkelerde çeşitli vesilelerle okunan gülbanklara daha çok Mevleviyye tarikatında rastlanmakta olup cenaze gülbangı bunlardan biridir. Vefat eden Mevlevîler’in defninden sonra kabrin başında halka olunarak şeyh efendi veya diğer bir tarikat büyüğünün idaresinde ism-i celâl çekilir, bunu zikri idare eden kişi tarafından yüksek sesle okunan gülbank takip eder, daha sonra hep bir ağızdan “hû” denilir ve baş kesilerek (bk. SEMÂ) kabirden dönülürdü.
Cenaze gülbangının metni şöyledir: “Vakt-i şerîf hayrola, hayırlar fethola, şerler defola, derviş (...) merhum karındaşımızın rûh-i revânı şâd ü handân, mazhar-ı afv ü gufrân, garka-i garîk-i rahmet-i Yezdân, dâhil-i ravza-i rıdvân (nâil-i ravza-i rıdvân), hâcesi hoşnûd ola; medârında râhatı müzdâd ola (mekânında istirâhatı müzdâd ola), menzili mübârek ola,
bâkîler selâmette kala, dem-i Hazret-i Mevlânâ, sırr-ı Şems-i Tebrîzî, kerem-i İmâm Alî hû diyelim hûûû”.
BİBLİYOGRAFYA:
Mecmûa, Konya Mevlânâ Müzesi Ktp., nr. 1661, vr. 71b; Pakalın, I, 279, 685; Abdülbâki Gölpınarlı, Mevlevî Âdâb ve Erkânı, İstanbul 1963, s. 19, 131; a.mlf., Mevlânâ’dan Sonra Mevlevîlik, İstanbul 1983, s. 424.
Nuri Özcan