BESTENİGÂR

Türk mûsikisinde bir birleşik makam.

XV. yüzyıldan beri kullanılan eski bir makamdır. Sabâ (nigâr) makamı dizisine, ırak perdesinde segâh dörtlüsünün ilâvesiyle meydana gelir. Donanımına segâh perdesi (si) ile hicaz perdesi (re)


yazılır. Güçlüleri, sabâ makamının güçlüsü çârgâh ile aynı makamın durağı olan dügâh ve ırak dörtlüsünün tiz durağı olan segâh perdeleri, durağı ise ırak perdesidir. İnici çıkıcı seyreder.

Hammâmîzâde İsmâil Dede Efendi’nin âyîn-i şerifi, Itrî’nin, “Gamzen ki ola sâkı-i çeşm-i siyeh-i mest” mısraı ile başlayan darb-ı fetih usulündeki bestesi ve Nûman Ağa’nın devr-i kebîr usulündeki peşrevi bestenigâr makamının önde gelen örnekleri arasındadır. Bu makam şarkı formunda da büyük rağbet görerek kullanılmış ve Türk mûsikisi repertuarına zenginlik kazandırmıştır.

BİBLİYOGRAFYA:

Ezgi, Türk Musikisi, I, 160; IV, 236-237; Arel, Türk Musikisi, s. 73; Öztuna, TMA, I, 108-109.

Alâeddin Yavaşça