ABDULLAH b. EBÛ REBÎA
عبد الله بن أبي ربيعة
Ebû Abdirrahmân Abdullah b. Ebî Rebî‘a b. el-Mugıre el-Mahzûmî (ö. 35/656)
Hz. Peygamber’in Yemen’e vali olarak gönderdiği sahâbî.
Meşhur Arap şairi Ömer b. Ebû Rebîa’nın babası olan Abdullah, Câhiliye döneminde baharat ticaretiyle büyük servet kazanmış Kureyşli bir tâcirdir. Bu dönemde elçi olarak gönderilen heyetler arasında yer almıştır. Müslüman muhacirleri geri istemek üzere Kureyş tarafından Habeşistan’a gönderilen heyet içinde, ayrıca Bedir Savaşı’nda esir düşen Mahzûm kabilesi mensuplarının fidyelerini ödemek için Medine’ye giden heyette bulundu. Uhud Şavaşı’nda yüz müşrik okçusuna kumanda etti. Mekke fethinde Hz. Ali’nin kız kardeşi Ümmü Hânî’nin himayesini temin ederek canını kurtardı.
Abdullah, Mekke’nin fethedildiği gün müslüman oldu. Hz. Peygamber Huneyn Savaşı’na giderken ondan 30.000 (veya 40.000) dirhem borç aldı. Huneyn dönüşü borcunu ödeyerek kendisine ve
ailesine dua etti. Bahîr (veya Büceyr) olan asıl adını Abdullah’a çevirdi. Danxha sonra onu Yemen’in Cened vilayetine vali tayin etti. Hz. Ömer San‘a’yı da onun nüfuz bölgesine kattı. Halife Osman’a karşı gerçekleştirilen muhasarayı kaldırmak maksadıyla yola çıktıysa da Mekke yakınlarında bindiği deveden düşerek öldü.
BİBLİYOGRAFYA:
Vâkıdî, Kitâbü’l-Megazî (nşr. M. Jones), London 1965-66, → Beyrut, ts. (Âlemü’l-Kütüb), I, 89, 130, 140, 199, 220; II, 863; İbn Sa‘d, et-Tabakatü’l-kübrâ (nşr. İhsan Abbas), Beyrut 1388/;968, V, 444; Müsned, IV, 36; İbnü’l-Esîr, Üsdü’l-gabe (nşr. Muhammed İbrâhim el-Bennâ v.dğr.), Kahire 1390-93/; 970-73, III, 232-233; İbn Hacer, el-İsâbe, Kahire 1328, II, 305; Ign. Kratschkowsky, “Ömer” İA, IX, 461-462.
İsmail L. Çakan